Akademia
Czym jest rubato?
Serdecznie witamy w Akademii Rubato! Dzisiejszy wpis poświęcony będzie naszemu ulubionemu muzycznemu pojęciu. Jak łatwo zgadnąć, jest to pojęcie rubato. Choć bardzo je lubimy, niełatwo je zdefiniować. Powiedzielibyśmy, że jego określenie jest chwiejne. Chwiejne jak samo rubato.
Rubato wiąże się bowiem z melancholijnym zawieszaniem muzycznej frazy. Oraz z niecierpliwym, przyspieszonym zadawaniem muzycznych pytań.
Rubato należy do dziedziny interpretacji utworu muzycznego. Nie znajdziemy więc dokładnych wytycznych dotyczących tego, jak wykonać je właściwe.
To brzmi jak świetna historia!
Najłatwiej zrozumieć rubato przez porównanie do opowiadanej w emocjach historii.
Kiedy właśnie wróciłaś z fantastycznych wakacji opowiadasz szybko. Nieco podniesionym głosem wyrzucasz z siebie krótkie słowa – Super! Piękne! Żar!
Mówisz jednak zupełnie inaczej, gdy wspominasz melancholię listopadowego wieczoru. Spowalniasz wtedy wypowiadane słowa. Pobrzmiewa w nich monotonny rytm padającego deszczu. Mruczysz – Jesień… Deszcz…
Falujące emocje rubato
Muzyczne rubato polega właśnie na dokonywaniu subtelnych zmian tempa. Dzięki zastosowaniu rubato oddajemy falowanie uczuć przelewając w muzykę własne emocje. To delikatne frazowanie, przeciąganie i skracanie dźwięków wydobywanych z instrumentu.
Dlaczego to takie ważne? Ponieważ nie wystarczą zmiany dynamiki, aby grać emocjonalnie. A tym, co decyduje o wartości wykonania jest właśnie interpretacja. Przecież dokładnie z tych samych nut grają laureaci Konkursu Chopinowskiego i proste automaty! Zaś wirtuozowskie wykonania wyróżnia między innymi zrozumienie niuansów rubato.
Właściwa miara
W graniu rubato ważne jest to chwilowe zwalnianie, delikatne wahanie. Jednak tylko po to, by potem ekspresyjnie przyspieszyć! Ważne jednak, by całe muzyczne zdanie mieściło się w takcie lub frazie wyznaczanej przez uderzenia metronomu. Tak jak w szalonym wiedeńskim walcu: jednen obrót może być szybszy od drugiego. Ale wszystkie razem składają się w spójny, dynamiczny taniec.
Rubato, czyli „zostałem obrabowany”!
Rubato znaczy po włosku obrabowanie. Jeśli więc chcesz dobrze zapamiętać, co znaczy rubato, wyobraź sobie teraz włoskiego sklepikarza. Jest leniwe, ciepłe popołudnie, aż tu nagle… Ktoś ukradł ze straganu najpiękniejszą pomarańczę! Od takich mistrzów emocji uczył się pewnie sam Wolfgang Amadeus Mozart!
Rubato! Zostałem obrabowany! Z jakim oburzeniem wykrzykuje wszystkim wokół o krzywdzie wyrządzonej przez złodzieja! Przeciąga samogłoski i przyspiesza wyrzucając z siebie słowa. Przerywa westchnieniami, opierając się o witrynę swego sklepu. Po czym znów szybko wykrzykuje załamując ręce! Żadna z słuchających go osób nie może oprzeć się temu emocjonalnemu mówcy.
Jak ćwiczyć rubato
Choć nie jest to łatwa sztuka, rubato można się nauczyć. Jak jednak ćwiczyć rubato podczas pracy z akompaniatorem?
Taką możliwość daje wykorzystanie aplikacji Rubato. Za pomocą płynnej regulacji suwakiem możesz dopasować interpretację elektronicznego akompaniatora.
Przy wyborze opcji 100% będzie on grał zgodnie ze swoją interpretacją, z największym rubato. Przy wartości 50% przyspieszenia i zwolnienia zmniejszą się o połowę. Natomiast jeśli wybierzesz 0%, akompaniament będzie pozbawiony accelerando i ritardando czy ritenuto.
